Quantcast
Channel: Montray Kréyol - Ti kourilet - Billet du jour
Viewing all articles
Browse latest Browse all 1423

2017 : sé pa ayen ki bon nou ka wè ka vini

$
0
0

2017 : sé pa ayen ki bon nou ka wè ka vini

2017 : sé pa ayen ki bon nou ka wè ka vini
Partager: 

    Lè zot wè an lanné ki nef ka rivé, sé labitid-nou swété lafanmi, lékanmarad ek lévwaz sa ki pli bon : lasanté, lachans, lanmou, lajan kisasayésa...Malè pou nou, lè nou ka fè tan jété an zié asou lanné 2017 tala ki rivé a, sé pa ayen ki bon a pies kalté nivo nou ka wè. Ki a nivo Matinik ki a nivo la Fwans ki a nivo lèrestan latè, ayen ki mové bagay ka montré bout nen-yo. Dabò-pou-yonn, a nivo lèmonn, pli mové-a, sé zafè Donald TRUMP ké vini met-a-manyok lé-Zéta-Zini nan mwa janvié-a. Abo Barack OBAMA désivwè anchay moun, akoumansé pa sé tala ki té ka kwè ki, pis i sé an Neg, i té ké rabonni sitiasion Neg ki atè lé Zéta-Zini ki adan sé lézot péyi-a éti yo ka pwan fè, abo OBAMA té ni, pi souvan ki rarman, an konpowtasion Neg a Blan, sé omwens an boug ki ni kilti, an boug ki entèlijan aloski TRUMP sé an soubawou-bwa-mitan. Atè lé Zéta-Zini, yo ka kriyé sa, an lang anglé a, Red-neck kivédi "Kou wouj", sé kalté model Blan-an ki pa sa wè Neg nan zié ek ki kouyon pasé dé pié-yo. Enben, sé yonn adan yo, TRUMP, ki ké gouvènen pli gran bidim-péyi asou latè ek sa danjéré kité danjéré ka alé.

   Kantapou la Fwans, pa menm palé ! Sé pa ayen ki bidjoul nou ka wè non pli : sé dé boug-la ki ni plis chans vini met-a-manyok péyi-a sé moun ki montré lanmanniè yo ni méprizasion ba Neg ek Arab. Pèsonn pa bliyé ki Manuel VALLS, lè zot wè i té mè an vil yo ka kriyé Evry, té déklaré fok té mété plis "Blan", plis "White", plis "Blancos" asou an marché piblik davwè té ni twop komèsan Arab ek Neg. VALLS pa té sav an moun té ka filmen'y ek dépi jou-tala, vidéo-a épi pawol-li ka sirkilé asou Entènet san rété. Lot kandida-a ki ni plis chans antré adan Palé L'Elizé a, François FILLON, pa méyè : i déklaré adan an miting ki "kolonizasion sé an partaj kilti" !!! Kivédi lè Niopen travèsé l'Atlantik pou mété l'Anmérik anba lopsion-yo, lè yo débatjé an Afrik pou otjipé péyi ki arab ek neg, sé pa pies kalté movezté yo té fè, sé vini yo té vini pòté lakilti ba dé pep ki té moudong. Kidonk kisiswa VALLS kisiswa FILLON, sé ké menm bet-menm pwel !

   Lè nou ka gadé sa ka woulé pa koté Palestin, nou ka wè ki abo l'ONU fini kondanen Izrayel davwè i ka kolonizé sé téritwè otjipé palestinien an (menm lé Zéta-Zini pa voté kont kon dabitid pis i abstienn kò'y), abo l'ONU mandé'y sispann konstwi kay sé koté-tala, primié minis Izrayel, Benyamin NETANYAHOU déklaré konmkwa i bien sanfoutépanmal. Il-é-vré sa ka fè pasé 250 rézolision l'ONU za pwan dépi 30 lanné pou mandé Izrayel rété an koté, men péyi-tala pa janmen respekté yon sel adan yo. Pa yonn ! Konpowtasion-tala lé di ki sé Izrayélien-an ké viré-koumansé ka fouté bonm an tjou Gaza ek tjwé timanmay épi fanm san ki pies bidim-péyi fè hak pou éséyé koré yo.

   Lè nou ka fè tan jété an zié atjelman asou sitiasion ti tet zépeng-nou an kivédi Matinik, nou pa ka djè wè bagay ki bon non pli pou lanné 2017 tala. Poutji ? Davwè si majorité-a ki ka mennen la-CTM la ka fè anpil djoubak, anpil bon djoubak dépi yon lanné i rivé o pouvwè, nou ka konstaté tou, malérezman, ki andidan GRAN SANBLE ni yonn-dé chiraj ki pété ek ki ka minasé filaplon majorité-a. Pi gwo chiraj-la, sé zafè G 20 an kivédi an krey-moun ki té lé, pannan lanné 2015 lan, opozé Alfred MARIE-JEANNE mennen lis sa yo ka kriyé "kan patriyotik la". Silon sé moun-la ki té dèyè G 20 an, ki MARIE-JEANNE ki Claude LISE, té two vié, yo té za fè tan-yo ek fok yo té kité plas-la "ba lajennes". Sof ki lajennes-tala sé boug ni za ni 50 lanné anlèkabech-yo, délè menm 50 lanné dépasé. Kon nou sav "CHABEN" pa kité sé moun-tala jwé an pié'y ek i érisi genyen éleksion désanm 2015 lan, mé sé moun G 20 an pa disparet. Yo pa pwan an konduit ! Yo toujou ka kontinié anba-fey fouté fè ek dérayé met-a-manyok la-CTM la. Bagay-tala pa bon pies toubannman ba Matinik davwè sa pé povotjé an bankoulélé politik ki ké wouvè chimen ba PPM. Mi pi gwo danjé ka pézé asou Matinik adan lanné 2017 tala ki fini rivé a !

   Annou mandé Chémin (bondié Karayib la), Papa Legba, Jézikri, Mayémen, Allah ek Bouddah jété an zié asou ti péyi Matinik nou an !...

 

Bwet-a-mo

 

Abo : bien que.

Bidim-péyi : grande puissance.

Bidjoul : joli.

Djoubak : travail.

Chiraj : dissension.

Erisi : réussir.

Filaplon : équilibre.

Hak : rien.

Kabech : tête.

Kisasayésa : etc.

Konpowtasion : comportement.

Koré : bloquer.

Krey-moun : groupe.

Lévwaz : voisinage.

Lopsion : domination.

Met-a-manyok : président.

Moudong : sauvage.

Niopen : européen.

Opozé : empêcher.

Rabonni : améliorer.

Soubawou-bwa-mitan : plouc.

Tou : aussi.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 1423

Trending Articles