Quantcast
Channel: Montray Kréyol - Ti kourilet - Billet du jour
Viewing all articles
Browse latest Browse all 1423

Zanmanna ! Zanmanna ! Men si i té bò lakay-zot...

$
0
0

Zanmanna ! Zanmanna ! Men si i té bò lakay-zot...

Zanmanna ! Zanmanna ! Men si i té bò lakay-zot...

   Sa éfréyan wè ki manniè_ moun ka koupé piébwa an manniè flouz adan ti péyi Matinik la. Anni pwan lawout Redout, nan lavil Fodfwan, ek, gadé, kontel, kay Piè ALIKER, an mal-nonm ki té bra-dwet Aimé CESAIRE pandan près yon dimi-sièk adan lanméri Fodfwans lan : kay-tala té ni twa piébwa ki té pres santènè adan jaden'y. Enben konmva ALIKER mò, yo za koupé dé adan sé piébwa-tala ek twaziem-la dwet pa djè ni lontan pou viv. Kontinié suiv menm lawout-tala ek jété an zié asou lé dé bò'y. Toupatou zot ké wè piébwa ki yo fouté atè san pies kalté respé ba laliwonday. Istowyen ka espitjé nou ki konmva latè ek piébwa té ta Bété an tan ladjoukann, sa titak nowmal ki Neg ek Milat pa ni respé ba yo. Sa vré, men fok arété fè djendjen titak : ladjoukann lwen dèyè nou ek Neg épi Milat vini achté tè toupatou an péyi-a. Ki ti chiktay ki bitasion ki ni an patjé ekta. Tout tit-tjap vini konstwi kay-yo ek yo mété an jaden alantou'y épi piébwa adan'y.

   Kivédi zafè Neg ek Milat sanfoutépamal di lanati davwè an tan ladjoukann yo pa té ni ayen ki ta yo, sé an mové leskiz.

   Tout moun la ka vréyé kò-yo monté dépi yonn-dé mwa pou an zafè pié-zanmanna ki asou bitasion Lans Séwon, nan komin Préchè. Tout moun lé ki zanmanna-talaz trapé tit "L'arbre de l'année" kivédi pi bel piébwa péyi la Fwans, men pèsonn pa ka di ki si zot wè piébwa-tala la toujou, si i ni plis ki 200 lanné asou tet-li, sé davwè i adan jaden an Bétjé. I té ké adan jaden an Neg oben an Milat, lontan yo té ké za fouté'y atè ! Moun pé pa kontan tann sa, mé sé lafwanch-vérité ki la.

   Kidonk sa bien bel soté-maté kon kabrit ka djélé "Zanmanna ! Zanmanna !", men annou gadé konpowtasion-nou titak parapot a lanati : nou sé an bann dépotjolè. Pa ni dot manniè pou di sa !...

 

Bwet-a-mo :

 

Chiktay : lopin.

Davwè : parce que.

Dépotjolè : destructeur.

Flouz : facile.

Konmva : étant donné que.

Konpowtasion : comportement.

Kontel : par exemple.

Ladjoukann : esclavage.

Laliwondy : environnement.

Mal-nonm : vaillant homme.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 1423

Trending Articles